Home » Campagnes » Corona » Situatie in projectlanden

Corona: de huidige situatie in de landen waar we werken

Al anderhalf jaar worstelt de hele wereld met het coronavirus. Maar de uitdagingen om deze ramp te bestrijden zijn heel verschillend.

In Nederland sterven mensen aan corona, zijn de besmettingscijfers zorgwekkend hoog en staat de IC-capaciteit en nu ook de reguliere zorg onder druk. Maar we zijn in staat om een geïntegreerde aanpak te financieren, zowel medisch als economisch. Dat gebeurt met fondsen en steunpakketten van miljarden euro’s. Het is zwaar, maar onze economie valt niet om en niemand sterft van de honger.

Er is veel schade, veel verdriet, veel angst, veel woede, maar we gaan gewoon door. Hoe anders is dit in de landen waar Cordaid werkt.

Lagere besmettingscijfers in landen waar Cordaid werkt

De landen waar Cordaid werkt staan helemaal onderaan wat betreft economische welvaart. Maar opvallend genoeg, zeker op het Afrikaanse continent, zijn de besmettingscijfers veel lager dan bij ons. Landen als DR Congo of Zuid-Soedan zijn niet aangesloten op een wereldhandel, zoals bijvoorbeeld in Zuid- Afrika, Kenia of Egypte. Globalisering is in dit geval ook heel kwetsbaar.

“Globalisering maakt kwetsbaar, virussen reizen graag”

Daarnaast spelen er andere factoren. Hoe armer een land, hoe minder capaciteit er is om te meten. We weten dat het virus er is, dat het in veel Afrikaanse landen minder om zich heen grijpt, maar we weten het niet precies. Betrouwbare data ontbreken. Al helemaal omdat veel besmettingen asymptomatisch zijn. Leeftijd speelt ook een rol. Cordaid werkt in conflictlanden waar gemiddeld de 50% van de bevolking jonger is dan 15 jaar en 70% jonger dan 30. Ze zijn daardoor minder vatbaar en kwetsbaar. Klimaat en cultuur zijn ook bepalend. Het leven speelt zich veel meer buiten af dan binnenshuis. Qua preventie is dat een geweldig voordeel.

Grote economische gevolgen door preventieve maatregelen

De medische effecten van het virus zijn in veel Afrikaanse landen vooralsnog minder groot dan bij ons. Er werden wel snel ingrijpende preventiemaatregelen getroffen. Net als bij ons ging alles op slot. Maar de economische gevolgen van de preventiemaatregelen raakt mensen die wonen in landen zoals Zuid-Soedan of Oost-Congo, waar al jaren een humanitaire crisis gaande is, vele malen harder. Die gaan door de pandemie van een acute crisissituatie over naar een next-level crisis, als dat mogelijk is. Door de lockdowns, grenzen die dicht gaan, lokale handel die stilvalt, is er nog minder dan er al was. Minder werk, minder eten, minder school.

“Coronamaatregelen zorgen voor een flinke schep extra ellende”

Maar ook weer meer kinderarbeid, meer ondervoeding, meer seksueel geweld. Nu al zie je dat in landen als Afghanistan, Zuid-Soedan en Jemen, voedselonzekerheid acuut is. Er dreigen hongersnoden, door conflict, door droogte en overstromingen. Maar ook door coronamaatregelen, die overal zorgen voor een flinke schep extra ellende.

Zware belasting op de zorgsystemen

Net als bij ons is corona een zware belasting voor de zorgsystemen. Maar die belasting is wel van een totaal andere orde dan in Nederland. Om te beginnen zijn er zo goed als geen of zelfs totaal geen intensive care units in landen als Zuid-Soedan. De IC-capaciteit kan niet eens worden overbelast omdat die er gewoonweg niet of amper is. Wat wel te zien is dat door corona de zorgvraag sterk achteruitgaat. Mensen durven niet meer naar het lokale gezondheidscentrum voor de behandeling van aids, tuberculose, voor zwangerschapscontrole, en nog veel meer.

“Het ontbreekt patiënten en zorgpersoneel aan beschermingsmiddelen, zoals mondkapjes, handschoenen, desinfectiemateriaal”

Het Global Fund kwam recent met onthutsende cijfers, op basis van onderzoek in 32 landen, onder 502 gezondheidscentra in de periode van april tot september 2020. Een afname van hiv-testen met 41%, van verwijzing van potentiële TB-patiënten met 59%, van malariadiagnose met 31% en zwangerschapscontroles met 43%. Het gaat hier ook om levensbelangrijke preventieve zorg en behandelingen. Mensen zijn bang voor besmetting door een gebrek aan goede voorlichting. Die angst is deels ook terecht. Het ontbreekt patiënten en zorgpersoneel aan beschermingsmiddelen, zoals mondkapjes, handschoenen, desinfectiemateriaal. In meer dan de helft van de onderzochte gezondheidscentra constateerde het Global Fund een tekort aan beschermende materialen.

Die terugval in de zorgvraag is heel zorgwekkend. In veel landen werken wij al decennia met succes aan betere en meer toegankelijke zorg. Dat mensen dan door corona minder snel gebruik maken van de zorg die we hebben helpen verbeteren, is een extra zorg.

Help Cordaid in de strijd tegen corona

Doneer nu

5 belangrijke vragen over onze noodhulp in Afghanistan

In de zomer van 2021 kwam Afghanistan voor ongekende uitdagingen te staan. De Taliban nam de macht over in de hoofdstad Kaboel en een periode van grote onzekerheid volgde. Voor het Afghaanse volk, maar ook voor hulporganisaties. Omdat deze situatie veel vragen oproept hebben we de 5 belangrijkste vragen voor je op een rij gezet.

Lees meer

Noodhulp Afghanistan

Nieuwe fase Klimaatwake na beëdiging kabinet

Nu het nieuwe kabinet aangetreden is, gaat de Klimaatwake over van een continue estafettewake in een wekelijkse processie rond het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Donderdag 13 januari om 12:00 uur begint de eerste processie bij de ingang van de Tweede Kamer.

Lees meer

Klimaat Nederland

Vrouwenrechtenexpert Anne blikt terug op een roerig jaar in Afghanistan

Met vrouwenrechtenexpert Anne Kwakkenbos blikken we terug op een spannend en tragisch jaar voor Afghanistan, voor vrouwen in het bijzonder, en ook voor haarzelf.

Lees meer

Veiligheid en recht Afghanistan

Lagere besmettingscijfers in landen waar Cordaid werkt

Grote economische gevolgen door preventieve maatregelen

Zware belasting op de zorgsystemen

Meer nieuws

5 belangrijke vragen over onze noodhulp in Afghanistan

Nieuwe fase Klimaatwake na beëdiging kabinet

Vrouwenrechtenexpert Anne blikt terug op een roerig jaar in Afghanistan