Een race tegen de klok: noodhulp voor slachtoffers overstromingen Libië

Hevige regenval als gevolg van de Mediterrane orkaan Daniel heeft vorige week in Libië een ramp veroorzaakt van ongekende proporties. Via een partnerorganisatie ter plaatse kon Cordaid direct in actie komen om de slachtoffers te helpen.  

De overstromingen in en rond de stad Derna hebben volgens de Libische hulporganisatie Rode Halve Maan meer dan 11.000 doden geëist. Er zijn nog altijd meer dan 10.000 vermisten en zo’n 30.000 mensen zijn ontheemd geraakt.  

De eerste dagen na een natuurramp zijn cruciaal voor de slachtoffers én hulporganisaties. Hoe sneller zij in actie kunnen komen, hoe meer levens zij kunnen redden. Maar in een land als Libië valt dit bepaald niet mee. Na de val van dictator Muammar Kadhafi in 2011 is het land uiteengevallen in verschillende delen die onder controle staan van strijdende partijen die elkaar naar het leven staan.

Chaos

“Dat bemoeilijkt de organisatie van de hulpverlening”, zegt Susanne Heukensfeldt Jansen, noodhulpcoördinator bij Cordaid. “De twee regeringen in het land, de versnipperde informatie over de ramp en de beschadigde infrastructuur vormen grote uitdagingen. In die chaos moeten we werken.”  

Gelukkig kan Cordaid in Libië opereren via een ervaren partnerorganisatie die goed geworteld is in het land en de middelen en menskracht heeft om direct van start te gaan met de hulpverlening. Dan Church Aid (DCA) is een van oorsprong Deense organisatie die net als Cordaid deel uitmaakt van de ACT Alliance, een wereldwijd netwerk van christelijke organisaties die door efficiënte samenwerking wereldwijd snel ter plaatse kunnen zijn na de grootste rampen. Zo kan Cordaid zelfs in landen waar geen eigen medewerkers aanwezig zijn, toch hulp leveren. 

De hulpactie is een initiatief van de Dutch Relief Alliance. Dit is een samenwerkingsverband van veertien Nederlandse hulporganisaties, gefinancierd door het Ministerie van Buitenlandse Zaken. De organisaties die zelf, of via hun partner op locatie, voldoende slagkracht hebben om in actie te komen, starten een zogenaamde joint response. Om de slachtoffers van deze ramp noodhulp te bieden zal Cordaid het komende half jaar 450.000 euro besteden via DCA.  

Voorsprong

“Via DCA kunnen wij nu heel snel op de behoeftes inspringen”, zegt Susanne. “Binnen 72 uur na de ramp hadden we onze actie georganiseerd. Zij zijn daar al aanwezig met 116 medewerkers. Die waren direct begonnen met het inkopen van goederen. Dat geeft ons een enorme voorsprong waardoor we snel kunnen opschalen.” 

Met deze actie helpt Cordaid 4.200 mensen met onder andere hulppakketten. Die bevatten een aantal essentiële benodigdheden, zoals lampen op zonne-energie, matrassen, kookgerei en gordijnen. Daarmee kunnen de ontheemde families voor wat privacy zorgen in de openbare opvangruimtes, waar zij vaak langere tijd moeten verblijven.  

Susanne: “Vooral voor vrouwen en kinderen is dat van groot belang. Wie weet hoelang het gaat duren voordat deze mensen weer terug kunnen naar huis? De verwoesting is zo groot, ik verwacht dat de wederopbouw van het hele getroffen gebied nog wel even op zich laat wachten. We moeten mensen in hun tijdelijke verblijf een beetje waardigheid en hoop geven. Privacy is daar een essentieel onderdeel van.” 

Zelfbeschikking

Andere belangrijke aspecten van menselijke waardigheid zijn keuzevrijheid en zelfbeschikking. Daarom deelt Cordaid niet alleen hulppakketten uit, maar geeft ook directe financiële steun aan families. “Het ene gezin is het andere niet. De behoeften verschillen. De markten in het gebied waar wij hulp verlenen functioneren gewoon, dus mensen kunnen zelf bepalen wat ze nodig hebben en dat vervolgens aanschaffen. Sommigen zullen kiezen voor het eten dat zij lekker vinden, anderen willen er misschien medicijnen van kopen. Dat kan allemaal.” 

“Er zijn ook veel mensen die familieleden hebben verloren”, vervolgt Susanne. “Om de trauma’s te verwerken is er behoefte aan psychosociale zorg. Het mooie van een samenwerkingsverband als de Dutch Relief Alliance is dat je de activiteiten met elkaar kunt afstemmen. Er zijn andere organisaties die deze zorg kunnen leveren en zo zijn we complementair aan elkaar. Het is een goed werkend mechanisme.”