Direct naar de inhoud

Onderzoek naar risico’s op kinderarbeid in de sheasector

Samen met bedrijven, MVO, en West-Afrikaanse organisaties doet Cordaid onderzoek naar de risico’s van kinderarbeid in de toeleveringsketen van shea in West-Afrika. In een tweede fase gaan we de mogelijke oorzaken van kinderarbeid die uit het onderzoek naar voren komen, aanpakken.

Shea noten worden verwerkt tot een pasta waar veel vraag naar is in de werelwijde cosmetica- en voedingsindustrie. Beeld: Tiécoura Ndaou

Sheaboter, gemaakt uit de noten van de sheaboom, is een bestanddeel in de cosmetica- en voedingsindustrie waar wereldwijd steeds meer vraag naar is.

Een groot deel van de productie is in handen van vrouwen in West-Afrika. Zij werken op het platteland en halen minimaal profijt uit de internationale sheamarkt. Dan hebben ze ook nog eens te maken met de gevolgen van klimaatverandering: verwoestijning en bodemerosie vormen een rechtstreekse bedreiging, zowel voor de sheaboom als voor de productie van sheaboter.

Omdat zoveel factoren een rol spelen, is kinderarbeid aanpakken in grote internationale toeleveringsketens, zoals die in de sheasector, ontzettend complex.

Dieneke de Groot
Expert Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Al sinds 2018 werkt Cordaid, samen met de Vogelbescherming en met steun van de Nationale Postcodeloterij aan natuurherstel en meer marktkansen voor vrouwen die werken in de sheaproductie. Dat doen we in het Birds, Bees and Business project.

Samen optrekken met bedrijven

Sinds kort zijn we ook lid van een consortium dat onderzoek doet naar de risico’s op kinderarbeid in de sheasector.

Dat consortium bestaat uit MVO, West-Afrikaanse NGOs zoals PAS uit Ghana, én een paar van de grootste internationale bedrijven in de shea-industrie (zoals Bunge Loders CroklaanFuji Europe AfricaWilmar/Olenex en AAK). De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland co-financiert het vierjarige project.

Armoede, gebrek aan onderwijs, en het feit dat het oogsten van de sheanoten en het maken van de sheaboter in afgelegen gebieden plaatsvindt, maken de sheaketen kwetsbaar voor kinderarbeid.

“Omdat zoveel factoren een rol spelen, is kinderarbeid aanpakken in grote internationale toeleveringsketens, zoals die in de sheasector, ontzettend complex”, legt Dieneke de Groot uit. Zij is expert Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen bij Cordaid. En ze vertegenwoordigt Cordaid ook in het IMVO Convenant Voedingsmiddelen.

“Individuele ouders of kleine producenten kunnen dit niet in hun eentje. Dat lukt alleen als alle belanghebbenden samen optrekken: grote internationale bedrijven, overheden, maatschappelijke organisaties én de gemeenschappen waar de shea wordt geoogst. Dat is precies wat we in dit project doen”, vervolgt de Groot.

Eerste fase: risico’s in kaart brengen

In een eerste projectfase, coördineert Cordaid onderzoek naar de risico’s op en oorzaken van kinderarbeid in de sheasector. “Dat doen we in Mali, Burkina Faso en Ghana”, zegt Cordaid’s Sébastien Dohou, die de onderzoeksactiviteiten coördineert.

“In de koffie- en cacaoketens, die zo belangrijk zijn voor West-Afrika, wordt al een en ander gedaan om kinderarbeid tegen te gaan. In de sheasector, waar miljoenen West-Afrikaanse vrouwen en hun gezinnen afhankelijk van zijn, kunnen we ook stappen zetten. In die zin is dit initiatief van een groot en internationaal consortium echt iets nieuws”, aldus Dohou.

“Ons onderzoek richt zich op het deel van de waardeketen in West-Afrika zelf: het oogsten, blancheren, drogen en malen van de noten en de verwerking tot pasta of boter. Dat gaat er heel anders aan toe dan op de grote commerciële koffie- en cacaoplantages. Sheanoten groeien alleen in het wild, in de savanne. En het oogsten wordt bijna uitsluitend gedaan door vrouwen.”

Tweede fase: oorzaken tegengaan en risico’s verkleinen

“We richten ons in het onderzoek op dat deel van de keten, omdat de grote internationale bedrijven die de lokale sheaboter opkopen en verwerken vaak al strikte richtlijnen volgen en maatregelen nemen om kinderarbeid tegen te gaan”, vervolgt Sébastien.

Burkinese vrouwen maken sheaboter op traditionele wijze. Beeld: Cordaid

De uitkomsten van het onderzoek dat nu plaatsvindt, zullen bepalend zijn voor verdere vervolgstappen in een tweede fase van het project. Als er reële risico’s op kinderarbeid blijken te zijn, dan zullen alle partijen samen een strategie ontwikkelen en uitvoeren om die oorzaken tegen te gaan en de risico’s op kinderarbeid te verkleinen.

Nieuwe wetgeving

Dit project ondersteunt bedrijven om recente Nederlandse due diligence wetgeving na te leven. De Wet zorgplicht kinderarbeid verplicht bedrijven die goederen en diensten leveren aan consumenten in Nederland, om te voorkomen dat deze met kinderarbeid zijn geproduceerd.

Ook is er een Europese richtlijn in de maak die bedrijven verplicht om mensenrechtenschendingen en milieurisico’s en -effecten binnen hun eigen activiteiten en toeleveringsketens te voorkomen.

Lees meer

Lees ook dit bericht op de website van MVO.

Hier lees je meer over hoe Cordaid voedselsystemen helpt verbeteren en kleinschalige boeren steunt.

STEUN DE PROJECTEN VAN CORDAID

Wij komen op voor mensen in nood. Mensen in diepe armoede, getroffen door onrecht, oorlog, ziekte of natuurrampen. Cordaid biedt noodhulp en zorgt met slimme, blijvende oplossingen voor toekomstperspectief.

LEES MEER OVER ONS WERK

Spring over slider met 3 berichten
  • : Luca’s verhaal: Overleven zonder thuis, strijden voor hoop

    Luca, een 23-jarige student mediavormgeving aan het Mediacollege Amsterdam, heeft een verhaal dat indringender is dan de meeste andere. Hij heeft geen vaste plek, zwerft al jaren van bank naar bank, en moet zich door het leven slaan zonder de stabiliteit van een thuis. Zijn verhaal schetst niet alleen het rauwe bestaan van een jongere die dakloos is, maar ook de emotionele tol van jaren in een onzekere situatie.

  • : Reza’s verhaal: Dakloosheid ervaren in Den Haag

    In de Haagse straten heeft Reza zich in de afgelopen jaren moeten aanpassen aan een werkelijkheid die ver van het zicht van de meeste Nederlanders blijft. Drie jaar lang heeft hij overleefd zonder vaste woonplek, met tijdelijke oplossingen die eerder symbolisch dan structureel waren.

  • : Lala over dakloosheid en een ongrijpbare toekomst

    Lala, nu 51 jaar, leeft sinds 2013 zonder eigen onderdak. Voor hem is het leven op straat een strijd om waardigheid en veiligheid. De jaren waarin hij zich thuis voelde, lijken voor altijd achter hem te liggen. Met zijn gezondheidsproblemen en de uitdagingen van een leven zonder vast adres, wordt elke dag een overlevingsstrijd.

Al 210.000 mensen ontvangen onze maandelijkse nieuwsbrief

Blijf ook op de hoogte van onze projecten en geniet van inspirerende verhalen van de mensen met wie we werken.