In de Democratische Republiek Congo is toegang tot medicijnen en zorg voor
tuberculose en HIV-patiënten een grote uitdaging. Cordaid zorgt ervoor dat de
noodzakelijke medische voorraden aankomen in de meest afgelegen en door conflict
getroffen gebieden.

In het gezondheidscentrum van Kamituga in Zuid-Kivu probeert een moeder haar
vijfjarige zoon te troosten. De antibiotica die hij nodig heeft, zijn nergens in de buurt te
vinden, en de dichtstbijzijnde voorraad ligt meer dan 180 kilometer verderop, langs
wegen die zó slecht zijn dat zelfs humanitaire konvooien moeite hebben om
erdoorheen te komen. Voor veel families in de regio is medicatie niet alleen schaars; ze
is vaak volledig onbereikbaar.

Cordaid overbrugt die afstand door medicijnen te leveren aan afgelegen
gezondheidsinstellingen in Noord- en Zuid-Kivu, in een poging een gezondheidssysteem
te versterken dat al onder enorme druk staat door onveiligheid, ontheemding en
chronische tekorten.

Een gezondheidssysteem onder druk

In de afgelopen maanden hebben gezondheidscentra in de regio alarm geslagen over
slinkende voorraden. “Tot op heden hebben we al de 44 geplande voorzieningen in
Zuid- en Noord-Kivu bevoorraad,” zegt Gracien, apotheker en veldmedewerker van het
S3G II-project. Dit is het Grote Meren-programma, gefinancierd door de Ambassade van
het Koninkrijk der Nederlanden, dat bijdraagt aan stabiliteit door de preventie en
aanpak van seksueel en gendergerelateerd geweld en door de verbetering van seksuele
en reproductieve gezondheid en rechten.

De leveringen omvatten antibiotica, anticonceptiemiddelen, hiv-medicatie,
zoutoplossingen en diverse andere kits met essentiële producten die belangrijk zijn
voor de seksuele en reproductieve gezondheid.

Zorgverleners in Kamituga hebben hun dankbaarheid op papier gezet en de voorraden
in een ondertekende brief aan Cordaid ‘van levensbelang’ genoemd.

“Deze broodnodige levering komt op het juiste moment, nu het tekort aan medicijnen
steeds voelbaarder wordt. Grote groepen mensen vluchten voor de toenemende
onveiligheid in hun dorpen en verzamelen zich in het centrum van Kamituga.”

Er is een directe link tussen medicijntekorten en de onveiligheid: naarmate geweld
mensen uit hun huizen verdrijft, moeten klinieken die bedoeld zijn voor honderden
ineens duizenden patiënten opvangen.

De enige weg vooruit

Het bezorgen van medicijnen aan deze centra is echter op zichzelf al een logistieke
uitdaging. In delen van Zuid-Kivu zijn de wegen niet meer dan uitgesleten paden van
modder en steen. Voertuigen zakken regelmatig weg, gaan stuk of stranden. Daarom
koos het team in Bukavu voor het enige vervoermiddel dat dit terrein aankan: motorfietsen.

Een kleine groep bestuurders stemde in met de tweedaagse tocht,
waarbij ze verzegelde medische pakketten vervoeren door gebieden waar zowel de
veiligheidssituatie als de staat van de wegen voortdurend en onvoorspelbaar verandert.

De zorg draaiende houden temidden van conflict

Voor degenen die de reis maken, zijn de risico’s duidelijk voelbaar. Blandine
Mushayuma, veldmedewerker, omschrijft de uitdaging met gevoel voor
understatement: “Het vervoeren van medicijnen was niet gemakkelijk om twee redenen:
de onstabiele veiligheidssituatie en de onbegaanbaarheid van de weg, die in zeer
slechte staat verkeerde.”

Toch gaan de bestuurders door, terwijl ze dozen met aidsmedicatie, antibiotica en
zoutoplossingen vervoeren onder omstandigheden die de meeste voertuigen zouden
doen stranden. Hun werk blijft grotendeels ongezien, maar de impact ervan is duidelijk.
Elk pakket dat een kliniek bereikt, redt levens en maakt deel uit van de voortdurende
inspanning om cruciale gezondheidszorg draaiende te houden in tijden van conflict.