Als de kooi af is, dan sterft de vogel

Ruben Terlou (38), fotograaf en documentairemaker, werd bekend met zijn aangrijpende tv-series over China. Niet iedereen weet dat Terlou ook afgestudeerd arts is. Voor zijn documentairereeks, Dokter Ruben zette hij zowel zijn medische achtergrond als zijn journalistieke haviksoog in om op diverse plekken in de wereld grote uitdagingen in de gezondheidszorg te tonen. Zoals in de Democratische Republiek Congo, waar Cordaid al
decennialang actief is. In het oosten van Congo bezocht Terlou Nobelprijswinnaar Denis Mukwege. Hij leidt daar een kliniek voor vrouwen die slachtoffer zijn van verkrachtingen die plaatsvinden tijdens de vele geweldsuitbarstingen in het gebied.

‘Ik weet nog dat ik mij erg boos voelde toen ik terugkwam in Nederland’, vertelt Terlou. ‘Al die rijkdom. Dit hebben wij verkregen uit een wrede vorm van exploitatie. En in een land als Congo gaat dat nog steeds door! Wanneer gaan we daar nu eens iets aan doen?’ Toch kijkt hij ook met plezier terug naar zijn ontmoeting met Mukwege, met wie Congolese Cordaid medewerkers samenwerken om het gezondheidssysteem in het land te verbeteren. Terlou: ‘Het was heel indrukwekkend. Vooral omdat in het ziekenhuis veel
slachtoffers werken. Die helpen andere slachtoffers weer verder in hun leven. Dat lijkt mij een heel goed goede manier om je hulp in te richten. Het zijn ervaringsdeskundigen. Zij weten het beste wat mensen nodig hebben die zoiets vreselijks hebben meegemaakt.’

Terlou is het meest in zijn element als hij de wereld rondreist, het liefst naar gebieden waar weinig westerlingen komen en waar hij verhalen kan vinden die zich buiten het vizier van de massamedia afspelen. ‘Ik heb dit nodig. Vandaar mijn spreuk: “Als de kooi af is, dan sterft de vogel”, een uitspraak van mijn beste vriend. Mensen die mij goed kennen snappen dit meteen. Als mijn kooi af is, dan krijg ik geen zuur stof meer. Als ik te lang op één plek ben, dan wordt het verlangen te groot. Maar het is geen vluchtgedrag! Alles wat ik doe, komt voort uit oprechte nieuwsgierigheid. Een wat onrustige, veeleisende soort nieuwsgierigheid, dat wel.’