Ecologische bekering is nodig om de aarde te redden

Gerard de Korte is bisschop van het Bisdom Den Bosch. Daarnaast is hij voorzitter van de Laudato Si’ Alliantie Nederland, waar ook Cordaid deel van uitmaakt. Deze alliantie promoot sinds 2015 de visie van Paus Franciscus op de milieu- en klimaatproblemen en sociaal onrecht. De Paus roept in zijn rondzendbrief Laudato Si’ op tot ecologische bekering.

Paus Franciscus roept ons op tot een ommekeer, een ecologische bekering. Als samenleving handelen we alsof de wereld bestaat uit losse elementen die elkaar beconcurreren. Maar dat is niet zo. Alles en iedereen is met elkaar verbonden. We wonen in een gemeenschappelijk huis, dat aarde heet en waarvan we allemaal deel uitmaken: plant, mens en dier. In een duurzame samenleving zijn, naast technische oplossingen, onderlinge zorg en solidariteit fundamenteel. Dat vereist dat we de onverschilligheid doorbreken en leven en werken vanuit een houding van respect en zorgzaamheid voor het welzijn van mens en aarde.

De Laudato Si’ Alliantie Nederland baseert zijn visie op dit gedachtegoed van paus Franciscus. Hoe kunnen we steeds meer leven vanuit een spiritualiteit van verbondenheid met God, medemensen en de aarde? Wij zien dat de aarde én de armen lijden en roepen om gehoord te worden. Arme mensen worden het hardst getroffen door de klimaatverandering en de aantasting van de natuurlijke leefomgeving. De klimaatcrisis is ook een sociale en spirituele crisis. Laudato Si’ geeft een antwoord van verbinding en hoop op de schreeuw van de aarde en van de armen. Met een pleidooi voor ecologische economie, eenvoudige leefstijl, duurzame opvoeding, ecospiritualiteit en betrokkenheid bij de gemeenschap. We willen met onze boodschap graag zoveel mogelijk mensen bereiken en bewust maken. Dat doen we via lezingen, studiedagen en publicaties.

Voor deze ecologische bekering hoef je niet gelovig te zijn. Je kunt vanuit verschillende overtuigingen hetzelfde doel nastreven. We doen een beroep op bondgenoten die vanuit verschillende idealen en achtergronden naar hetzelfde doel streven. Of het nou de liefde voor dierbaren, liefde voor flora en fauna van de planeet, spirituele kracht of geloof in een Schepper; al deze motieven kunnen leiden tot verbondenheid om de planeet te redden.

De aanpassing in onze levensstijl leidt tot weerstand, omdat sommige groepen het gevoel hebben dat hen iets wordt afgenomen. Ook zijn er grote tegenkrachten actief, zoals in de politiek en bij grote bedrijven, die andere, veelal korte termijn, belangen hebben. Daarnaast kost het tijd om de nieuwe wetten en regels te maken die nodig zijn voor de transitie naar een groene samenleving. Kortom, het is geen gemakkelijke opdracht. Toch
pleit ik voor iets meer optimisme. De tegenkrachten maken veel lawaai en dat overstemt soms de positieve ontwikkelingen. Een vallende boom maakt meer lawaai dan een rustig groeiend bos, stelt een Chinees spreekwoord. We zijn nu half op weg in de Groene Eeuw, als je de publicatie van het rapport Grenzen aan de Groei van de Club van Rome in 1972 als startpunt neemt. Sindsdien zijn er hoopvolle ontwikkelingen. Ik zie groene ondernemers opstaan, ik zie groene leerstoelen aan universiteiten, ik zie groene wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen, ik zie grote, groene ambities, bijvoorbeeld van de
Europese Unie. De ecologische bekering voltrekt zich wel degelijk, zij het soms in stilte. Laten we daaruit moed putten en iedere dag onze eigen kleine bijdrage blijven leveren. Laten we onszelf verbinden met onze spiritualiteit, ons hart, onze intuïtie en de
omgeving waarin we leven. Dan komt er ruimte om een beter omgang met onze planeet te omarmen.’

Meer weten? Bestel een compacte Nederlandse samenvatting van de encycliek Aan U alle lof! | Laudato Si

Of bekijk de documentaire The Letter | Laudato Si, een film met paus Franciscus over de gevolgen van de klimaat-crisis.